Archiwum kategorii: Zakładanie przedszkola niepublicznego

Punkt przedszkolny lub żłobek w lokalu mieszkalnym?

Dodaj komentarz

Otrzymujemy od Państwa  liczne pytania dotyczące procedury zmiany sposobu użytkowania lokali i budynków mieszkalnych wymaganej przy zakładaniu punktów przedszkolnych, żłobków i klubów dziecięcych. Z tego względu doszliśmy do wniosku, że istnieje konieczność dokonania aktualizacji naszych wpisów z lat 2013-2014.

Aktualnie sytuacja uległa zmianie niekorzystnej dla właścicieli takich obiektów, którzy nie przeprowadzili procedury zmiany sposobu użytkowania przed rozpoczęciem działalności. W ostatnich latach istotnie ewoluowała praktyka organów nadzoru budowlanego oraz orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie.

W wyroku z dnia 5 listopada 2015 r. (sygn. akt II OSK 530/14) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego jest podjęcie w nim takiej działalności, do której mają zastosowanie inne normy:

  • z zakresu bezpieczeństwa pożarowego,
  • z zakresu bezpieczeństwa powodziowego,
  • pracy,
  • zdrowotne,
  • higieniczno-sanitarne,
  • ochrony środowiska bądź dotyczące wielkości lub układu obciążeń,

aniżeli normy, które miały zastosowanie względem dotychczasowego sposobu użytkowania tego obiektu budowlanego. Stanowisko to NSA podtrzymał również w ubiegłym roku (w sprawie o sygn. akt II OSK 964/15). O ile we wcześniejszym orzecznictwie oceniano niejednokrotnie, czy dane wymogi są surowsze czy nie, to w obrębie ww. orzeczeń NSA wskazał, że z punktu widzenia norm prawa budowlanego ma znaczenie tylko to, czy dla nowego sposobu użytkowania przewidziane są po prostu inne normy.

Zwrócić trzeba uwagę, że przy zakładaniu klubu dziecięcego czy punktu przedszkolnego w lokalu mieszkalnym spełnić należy określone warunki rozporządzeń dot. ww. placówek (np. warunki z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy). Takich wymogów nie stawia się zaś lokalom mieszkalnym.

Z tego względu sądy administracyjne wskazują, że wymogi w tym zakresie są po prostu inne (ani lepsze ani gorsze – tylko inne), a co za tym idzie spełniona jest przesłanka z art. 71 ust. 1 pkt. 2 ustawy Prawo budowlane, zgodnie z którym: „przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części rozumie się w szczególności: odjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń”.

W konsekwencji – niezależnie od tego, jaka była kiedyś wykładnia ministerstwa infrastruktury – w obecnym stanie prawnym, przed założeniem działalności w postaci punktu przedszkolnego lub klubu dziecięcego w lokalu mieszkalnym – trzeba przeprowadzić procedurę zmiany sposobu użytkowania.

Wprawdzie pierwotne intencje pomysłodawców tych „uproszczonych” form opieki i wychowania były inne, ale same intencje to niestety zbyt mało. Ustawodawca nie przewidział zaś żadnych wyjątków od ogólnych norm prawa budowlanego przy tego typu działalności.

autor: Lech Gniady

Wytyczne GIODO w sprawie wykorzystywania monitoringu wizyjnego w szkołach

1 odpowiedź

GIODO wskazuje, że obowiązujący w Polsce zakres prawnych podstaw instalowania i wykorzystywania monitoringu wizyjnego odnosi się jedynie do wybranych aspektów jego stosowania. Podstawy prawne do rejestracji obrazu mają służby związane z szeroko rozumianym bezpieczeństwem lub porządkiem publicznym (np. Policja, Straż Miejska).  Nie ma natomiast ustawowych uregulowań w tym zakresie dotyczących innych podmiotów państwowych i prywatnych, w tym osób fizycznych. W odniesieniu do podmiotów, które takich szczegółowych uregulowań nie posiadają, zastosowanie mają przepisy ustawy o ochronie danych osobowych („ustawa o GIODO”).

W związku z tym, GIODO opracował we współpracy z MEN, zbiór informacji na ten temat skierowany do placówek oświatowych.

Administratorem danych osobowych („ADO”) jest zgodnie z ustawą o GIODO, m.in. podmiot decydujące o celach i środkach przetwarzania danych osobowych (np. zbierania, usuwania, przechowywania).

Administratorem danych osobowych uczniów, ich rodziców lub opiekunów prawnych, nauczycieli i innych pracowników szkoły lub osób znajdujących się na terenie szkoły jest szkoła. Kierujący i reprezentujący ją dyrektor zobowiązany jest zapewnić w kierowanej przez siebie placówce zgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych. Ponadto ponosi on odpowiedzialność za działania wszystkich osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych.

Szkoła (placówka oświatowa), jako ADO jest obowiązana m.in. do:

  • Przetwarzania danych osobowych zgodnie z prawem, w tym z przepisami z zakresu ochrony danych osobowych, jak i przepisami odrębnymi, szczególnymi z zakresu szeroko rozumianego sektora oświaty;
  • Stosowania środków technicznych i organizacyjnych zapewniających ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną. ADO powinien zabezpieczyć dane osobowe przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, prowadzić dokumentację opisującą sposób przetwarzania danych oraz zastosowane środki techniczne i organizacyjne, a także ewidencję osób upoważnionych do ich przetwarzania. Jeśli ADO uzna za wskazane, może powołać administratora bezpieczeństwa informacji („ABI”), który będzie odpowiedzialny za zapewnienie przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych w działalności szkoły i prowadzenie rejestru zbiorów danych przetwarzanych przez ADO;
  • Wypełniania obowiązku informacyjnego, o którym mowa w art. 24 i art. 25 ustawy o GIODO;
  • Zgłaszania zbioru danych osobowych do rejestracji GIODO, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 43 ustawy o GIODO.

Zwolnione z obowiązku zgłoszenia do rejestracji są również m.in. zbiory danych przetwarzanych w związku z zatrudnieniem u ADO (dotyczących kandydatów do pracy, obecnych i byłych pracowników), świadczeniem mu usług na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowy o dzieło, zlecenia), czy zbiory danych dotyczące osób uczących się u ADO;

Zdaniem GIODO zwolnienie z obowiązku zgłoszenia do rejestracji nie obejmuje zbioru danych osób upoważnionych przez rodziców, czy opiekunów prawnych dziecka do ich odbioru ze szkoły (placówki oświatowej). Ponadto przesłanki zwolnienia zbioru z obowiązku rejestracji nie będą miały zastosowania do większości zbiorów związanych z monitoringiem wizyjnym w szkołach, gdyż takie zbiory obejmują również dane osób innych niż te, które zostały wskazane w tych przesłankach. Stąd w większości przypadków zbiory takie są zgłaszane przez placówki oświatowe do rejestracji GIODO.

  • Respektowania prawa do kontroli danych osobowych osób, których te dane dotyczą;
  • Zawierania pisemnych umów z podmiotami zewnętrznymi, którym ADO powierza przetwarzanie danych osobowych (np. przy prowadzeniu obsługi dzienników elektronicznych, czy całego systemu monitoringu wizyjnego zainstalowanego w danej szkole).

Monitoring wizyjny jest szczególną formą przetwarzania informacji o osobach.

  • Nie zawsze monitoring wizyjny wiąże się z przetwarzaniem danych osobowych (np. jeśli monitoring służy jedynie do podglądu danego miejsca, a nagranie nie jest zachowywane na twardym dysku komputera czy innym nośniku). Ustawę o GIODO można zastosować do monitoringu, jeśli jest on wykorzystywany w celu przetwarzania (np. gromadzenia, przechowywania) danych osobowych (np. gdy obraz z kamery zawiera wizerunek osoby i jest utrwalony w systemie monitoringu na elektronicznym nośniku lub kiedy system, który jest instalowany równolegle z monitoringiem, umożliwia powiązanie konkretnych nagrań z konkretną osobą);
  • Wprowadzenie monitoringu wizyjnego w placówce oświatowej powinno być poprzedzone analizą w zakresie możliwości zastosowania innych, mniej ingerujących w prywatność środków (zasada proporcjonalności). W opinii GIODO cała społeczność szkolna (art. 39 ust. 4 ustawy o systemie oświaty) powinna współpracować z dyrektorem szkoły w kwestii podjęcia decyzji o uruchomieniu monitoringu wizyjnego na terenie placówki, po przeprowadzeniu oceny (prognozy) skuteczności tego systemu w utrzymaniu bezpieczeństwa w szkole i jego wpływu na konstytucyjne prawo do prywatności.

Tam, gdzie monitoring już istnieje, powinny być natomiast przeprowadzane konsultacje wraz z przeglądem stanu bezpieczeństwa w związku ze stosowaniem monitoringu, także w celu podjęcia decyzji, czy jego stosowanie jest nadal zasadne. Wpływ systemu monitoringu na bezpieczeństwo powinien być okresowo badany, celem stwierdzenia, czy rozwiązanie takie przynosi zamierzone skutki i nie narusza w sposób nadmierny praw osób obserwowanych;

  • Zdaniem GIODO stosowanie atrap kamer monitoringu powinno być zakazane;
  • Celem monitoringu wizyjnego powinno być zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz ochrony osób i mienia, nie zaś nadzór nad efektywnością czy wydajnością wykonywanej przez pracownika (np. nauczyciela) pracy w szkole (placówce oświatowej). Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 5a ustawy o systemie oświaty, to dyrektor szkoły wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę;
  • Każdej osobie przysługuje prawo do informacji (m.in. tablice informacyjne w widocznych miejscach) o objęciu jej monitoringiem wizyjnym oraz prawo do ochrony swojego wizerunku przed rozpowszechnianiem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej;
  • Miejsca monitorowane powinny być wyznaczone tam, gdzie dochodzi do incydentów albo istnieje realne zagrożenie dla bezpieczeństwa, zaś niemożliwe jest objęcie takich miejsc innymi formami nadzoru, np. dyżurami nauczycieli czy pracowników szkoły. Monitoring jest niedopuszczalny w takich miejscach jak szatnie, przebieralnie, toalety, czy natryski;
  • Zgodnie z ustawą o GIODO dane osobowe powinny być przechowywane w postaci umożliwiającej identyfikację osób, których dotyczą, nie dłużej niż jest to niezbędne do osiągnięcia celu przetwarzania (okres przechowywania danych). W ocenie GIODO, w przypadku danych z monitoringu wizyjnego w placówkach oświatowych okres ten powinien być raczej liczony w dniach niż w miesiącach, o ile nie mamy do czynienia z nagraniami jakichś szczególnych incydentów (np. zagrażających bezpieczeństwu uczniów).

(źródło: giodo.gov.pl)

Autor: Mirosław Stefanik, radca prawny

WAŻNE – Zbliża się termin składania wniosków o dotacje

Dodaj komentarz

30 września to nieprzekraczalny termin składania wniosków o udzielenie dotacji w następnym roku. Należy przypomnieć, że obowiązek taki jest określony przepisami ustawy o systemie oświaty w odniesieniu do wszystkich dotowanych placówek niepublicznych, a także w pewnym zakresie – wczesnego wspomagania rozwoju, także placówek publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne.

Szkoły, przedszkola i inne placówki składają wnioski na formularzach (wzorach), ustalonych uchwałą rady danej gminy.

Ważne – placówki prowadzące wczesne wspomaganie rozwoju, zgodnie z przepisami art. 90 ust. 1a oraz art. 80 ust. 2c, składają odrębne wnioski! Złożenie samego wniosku o dotację dla przedszkola czy szkoły, bez wskazania prowadzenia wczesnego wspomagania, nie będzie podstawą do wypłacania dotacji na dzieci objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju.

Z kolei, placówki te otrzymywać będą dwie dotacje, jedną „ogólną”, liczoną od kosztów przedszkoli publicznych, a drugą dla dzieci z wczesnym wspomaganiem, obliczaną według subwencji oświatowej.

Warto jeszcze dodać, że we wniosku placówka określa PLANOWANĄ liczbę uczniów. Wiadomo, że w następnym roku może to być inna liczba, niż podana we wniosku, ale zawsze dotacja musi być wypłacana na rzeczywistą, faktyczną liczbę dzieci. Nie jest dopuszczalne ograniczanie dotacji do liczby podanej we wniosku!

Tak samo, placówki, które prowadzą wczesne wspomaganie, podają liczbę planowaną. Jeśli w danej chwili nie ma takich dzieci w placówce, to i tak warto podać jakąkolwiek liczbę na następny rok, nawet 1 dziecko, gdyż inaczej nie uzyska się prawa do dotacji nawet wtedy, gdy w ciągu roku pojawią się takie dzieci!

I na koniec jeszcze o możliwościach zmiany terminu składania wniosków o dotacje. Od 1 września obowiązuje nowy przepis art. 90 ust 2g:

„Na wniosek osoby prowadzącej odpowiednio niepubliczne przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę podstawową, ośrodek lub niepubliczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, o których mowa w ust. 2a, 2b, 2d, 3 i 3a, organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do udzielenia dotacji może wyrazić zgodę na odstąpienie od terminu, o którym mowa w ust. 1a, 2a, 2b, 2d, 3 i 3a, lub na udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż od początku następnego roku budżetowego.”

Ta zmiana była już wcześniej dopuszczona ustawą z 2013, nowelizująca u.s.o. To bardzo ważny i potrzebny przepis. Ma on zastosowanie szczególnie do nowych placówek, tworzonych w trakcie roku kalendarzowego, który jest rokiem budżetowym. Pisaliśmy już o kłopotach z wnioskami placówek, które we wrześniu roku poprzedzającego nie były jeszcze zarejestrowane. Ten przepis może im pomóc. Jeśli placówka dopiero jest tworzona i nie uzyska wpisu do 30 września, a nawet nie złoży w tym czasie wniosku o spis, zawsze może ubiegać się u wójta czy burmistrza o odstąpienie od terminu i zgodę na złożenie wniosku później, gdy już będzie zarejestrowana. Pozwoli to uniknąć kłopotliwych sporów, czy dotację należy wypłacać w nowym roku. Tak samo, placówki otwierane w trakcie roku, np. od 1 września, mogą ubiegać się o dotacje już od tej daty, a nie od 1 stycznia następnego roku.

Jest tylko jeden problem – decyzje organu gminy w tych sprawach są fakultatywne i uznaniowe, w praktyce zależeć będą od dobrej woli wójta, stanu gminnej kasy i możliwości budżetowych wypłacenia takiej dotacji. Niestety, w tym zakresie placówki zdane są na łaskę organu gminy. Natomiast warto występować z takimi wnioskami jak najprędzej, nie czekając na upływ terminu 30 września.

autor: Robert Kamionowski, radca prawny

Dotacje przy przekształcenie punktu przedszkolnego w przedszkole niepubliczne

Dodaj komentarz

Niejednokrotnie osoba prowadząca niepubliczny punkt przedszkolny podejmuje decyzje o przekształceniu swojej placówki na przedszkole niepubliczne. Powodem takiej decyzji jest najczęściej wysokość dotacji na jaka mogą liczyć obie ww. formy. O ile punkt przedszkolny, niezależnie od realizacji podstaw programowych i czasu pobytu dzieci w placówce, może liczyć na dotację jedynie w wysokości 40% kosztów przedszkola publicznego o tyle przedszkole niepubliczne już 75%.

Prawne regulacje dotyczące przekształcenia pojawiły się dopiero we wrześniu 2013 r., poprzez wprowadzenie do ustawy o systemie oświaty art. 89a ust. 3. Do tego czasu wobec braku regulacji, najczęściej traktowano przekształcenie punktu przedszkolnego w przedszkole niepubliczne jako dwie odrębne czynności, polegające na zamknięciu punktu przedszkolnego oraz otwarciu przedszkola niepublicznego.

Problematyczna w takiej sytuacji może być kwestia przyznania prawa do dotacji, w sytuacji jeżeli na dzień 30 września danego roku w dalszym ciągu istnieje punkt przedszkolny a brak jest jeszcze wpisu przedszkola niepublicznego. W praktyce część gmin akceptowało składanie wniosku o dotację przez osobę prowadząca punkt przedszkolny na poczet dotacji „przedszkolnej”. W innych gminach przyjęto jednak rygorystyczne stanowisko, zgodnie z którym skoro na dzień 30 września danego roku istniał tylko punkt przedszkolny jako osobna jednostka organizacyjna to osoba prowadząca taki punkt nie mogła wnioskować o przyznanie dotacji na przedszkole niepubliczne,  które zostanie uruchomione od stycznia kolejnego roku.

Wydaje się, że ustawodawca dostrzegając ten problem wprowadził od 1 września 2013 r. przepis art 89a ust. 3 który stanowi, że „Przekształcenie niepublicznej formy, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust. 7, prowadzonej przez osobę prawną lub osobę fizyczną, w niepubliczne przedszkole wymaga dokonania zmiany we wpisie do ewidencji prowadzonej przez gminę właściwą ze względu na miejsce prowadzenia przedszkola w trybie określonym w art. 82 ust. 5, z tym że do zgłoszenia do ewidencji dołącza się statut przedszkola.”

Od 1 września 2013 wobec powyższego przepisu nie powinno budzić wątpliwości, że punkt przedszkolny może zostać przekształcony w przedszkole niepubliczne. Co więcej nie następuje to w formie dwóch czynności w postaci wykreślenia punktu przedszkolnego i wpisania przedszkola, ale poprzez zmianę istniejącego wpisu.

W mojej ocenie ma to istotne konsekwencje prawne w świetle wnioskowania o dotację na rok kolejny. Ustawodawca bowiem przesądził, że takie przekształcenie nie następuje poprzez otwarcie nowego podmiotu w miejsce wykreślanego ale poprzez zmianę wpisu – mamy więc kontynuację dotychczasowej jednostki, zmienia się tylko jej forma organizacyjna. W konsekwencji osoba, która jest w trakcie przekształcenia punktu przedszkolnego w przedszkole jest uprawniono do złożenia wniosku o dotację dla przedszkola niepublicznego nawet jeszcze przed zmianą wpisu.

autor: radca prawny Lech Gniady

Jak założyć przedszkole niepubliczne (6/6)

Dodaj komentarz

Przed uruchomieniem placówki, podobnie jak w przypadku innych zakładów pracy, należy spełnić szereg wymogów dotyczących zatrudnienia pracowników.

Podstawa zatrudnienia nauczycieli

Podstawą do zatrudniania nauczycieli w przedszkolach niepublicznych jest kodeks pracy. Tak więc nauczyciele w przedszkolach niepublicznych powinni być zatrudniani na podstawie umów o pracę. Nie jest zgodnym z prawem zatrudnianie nauczycieli przedszkolnych na podstawie umów cywilnoprawnych. Umowa o pracę powinna spełniać wszelkie wymogi przewidziane w tym zakresie przez kodeks pracy (np. rodzaj umowy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie, wymiar czasu pracy). W ciągu siedmiu dni od zawarcia umowy o pracę nauczyciel powinien otrzymać informację o warunkach zatrudnienia (np. takich jak: częstotliwość wypłaty wynagrodzenia, przysługujący urlop wypoczynkowy, przysługujący okres wypowiedzenia, dobowa i tygodniowa norma czasu pracy).

Nauczyciele przedszkoli niepublicznych są również w pewnym zakresie objęci zapisami ustawy „Karta Nauczyciela” m.in. w części określającej kwalifikacje nauczycieli. Zgodnie z przepisami stanowisko nauczyciela w przedszkolu niepublicznym może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje, przestrzega podstawowych zasad moralnych, spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu. Szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli są określone w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej wydane m.in. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli z dnia 12 marca 2009 r.

Pozostali pracownicy będą podlegali ogólnym zasadom zatrudniania wyrażonym w kodeksie pracy i innych przepisach prawa.

Obowiązek badań lekarskich

Nauczyciele przedszkolni, podobnie jak inni pracownicy podlegają następującym badaniom lekarskim: wstępnym przy przyjmowaniu do pracy, okresowym i kontrolnym. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

 Zawiadomienie PIP i Sanepidu

Otwierając przedszkole należy pamiętać  o zawiadomieniu na piśmie w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności  właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego. Zawiadomić należy o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności.