Nauczyciele dostaną specjalne nagrody na Dzień Edukacji Narodowej, przypadający oczywiście 14 października. Wyniesie ona 1125 zł, ale jest to kwota brutto, która ma pokryć zarówno narzuty obciążające pracodawcę, jak i pracownika, co w efekcie oznacza ok. 750 zł netto. Nagrody te przewidziane zostały w nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw, opublikowanej w Dzienniku Ustaw poz. 1586 z 10 sierpnia 2023 r.
Formalnie, nagrody zostały przewidziane poprzez zmianę Karty Nauczyciela i dodanie art. 92a do 92h, obowiązujących tylko w roku 2023, dlatego nie można oczywiście przewidzieć, czy ta nagroda stanie się cyklicznym elementem dodatkowych wynagrodzeń nauczycieli.
Prawo do nagrody w roku 2023 obejmie tych nauczycieli, którzy pozostają w dniu 20 września 2023 r. w stosunku pracy w szkole (lub innej placówce oświatowej, o czym dalej). Nie będzie przysługiwać nauczycielowi, który w okresie od dnia 1 września 2023 r. do dnia 20 września 2023 r. przebywa nieprzerwanie na urlopie bezpłatnym. Nagrody mają zostać wypłacone do 14 października.
Co ważne dla placówek niepublicznych, nagroda przysługuje w zasadzie wszystkim nauczycielom, nie tylko zatrudnionym w samorządowych szkołach, przedszkolach i placówkach, gdyż prawo do niej mają także nauczyciele zatrudnieni w:
a) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego,
b) przedszkolach niepublicznych, niepublicznych placówkach, oraz szkołach niepublicznych i niepublicznych szkołach artystycznych o uprawnieniach publicznych szkół artystycznych,
c) publicznych innych formach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz niepublicznych innych formach wychowania przedszkolnego.
Przysługuje ona nie tylko stricte nauczycielom, ale też wychowawcom i innym pracownikom pedagogicznym, których obejmuje regulacja Karty Nauczyciela.
Najpierw o zasadach wypłacania nagrody, który jest dosyć skomplikowany, gdy nauczyciel zatrudniony jest w więcej, niż jednej szkole, przedszkolu czy placówce.
Jako zasada podstawowa, nagrodę wypłaca szkoła (lub przedszkole albo inna placówka), w której nauczyciel pozostawał w stosunku pracy w dniu 20 września 2023 r.
Nauczycielowi pozostającemu jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy w szkołach, nagrodę wypłaca szkoła, w której nauczyciel był zatrudniony w dniu 20 września 2023 r. w najwyższym wymiarze.
Nauczycielowi, który w dniu 20 września 2023 r. pozostawał jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy w szkołach w takim samym wymiarze zatrudnienia, nagrodę wypłaca szkoła, w której stosunek pracy został nawiązany wcześniej, a w przypadku gdy stosunki pracy zostały nawiązane w tym samym dniu – szkoła, w której nauczyciel jest zatrudniony na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony.
Nauczycielowi, który w dniu 20 września 2023 r. pozostawał jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy w szkołach w takim samym wymiarze zatrudnienia, którego stosunki pracy zostały nawiązane w tym samym dniu oraz podstawa prawna zatrudnienia jest taka sama, nagrodę wypłaca szkoła o niższym numerze w Rejestrze Szkół i Placówek Oświatowych, spośród szkół, w których ten nauczyciel jest zatrudniony.
Ustawa nie wymaga przy tym, aby nauczyciel był zatrudniony w pełnym wymiarze (w jednej lub kilku szkołach łącznie), do powoduje, że prawo do nagrody uzyskają także nauczyciele zatrudnienie na część etatu, byle był to stosunek pracy
Szkoły publiczne otrzymają na ten cel specjalne środki budżetowe, ale także wypłata nagród w szkołach, przedszkolach i placówkach niepublicznych nastąpi poprzez dodatkowe, specjalne dotacje celowe, udzielane niepublicznych placówkom przez ich organy rejestrujące, które prowadzą ewidencję szkół, przedszkoli i placówek, czyli organy dotujące.
Dotacja na nagrody będzie udzielana przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole i placówce, w których nauczyciel jest uprawniony do otrzymania nagrody, prowadzonym przez osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną.
Aby otrzymać tę dotację, przedszkole, inna forma wychowania przedszkolnego, szkoła i placówka w terminie do dnia 2 października 2023 r., musi złożyć wniosek o udzielenie dotacji celowej do organu rejestrującego, a w przypadku szkół i placówek artystycznych – do ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Wniosek zawiera:
1) nazwę, adres siedziby i numer REGON odpowiednio przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki;
2) nazwę organu rejestrującego oraz jego kod z krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju TERYT, a w przypadku szkół i placówek artystycznych – wskazanie ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
3) wnioskowaną kwotę dotacji celowej;
4) numer rachunku bankowego, na który będzie przekazana dotacja celowa;
5) miejscowość i datę sporządzenia wniosku;
6) podpis dyrektora odpowiednio przedszkola, szkoły lub placówki, a w przypadku innej formy wychowania przedszkolnego – osoby kierującej daną inną formą wychowania przedszkolnego wyznaczonej przez osobę prowadzącą tę inną formę wychowania przedszkolnego.
Kwota dotacji celowej nie może być wyższa niż kwota stanowiąca iloczyn liczby uprawnionych nauczycieli ustalonej na podstawie danych dotyczących nauczycieli pozostających w stosunku pracy w szkole w dniu 20 września 2023 r., zgromadzonych w systemie informacji oświatowej według stanu bazy danych systemu informacji oświatowej w dniu 27 września 2023 r., i kwoty 1125 zł.
Na podstawie takiego wniosku, organ rejestrujący wypłaci niepublicznej lub publicznej jednostce dotację na wskazany rachunek bankowy do 11 października.
Dotacja na nagrody wymagać będzie rozliczenia.
Rozliczenia dokonuje dyrektor, który podpisał wniosek, a w przypadku innej formy wychowania przedszkolnego – osoba kierująca inną formą wychowania przedszkolnego, która podpisała wniosek.
Rozliczenie ma zawierać:
1) nazwę, adres siedziby i numer REGON odpowiednio przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki;
2) nazwę organu rejestrującego, oraz jego kod z krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju TERYT;
3) przyznaną kwotę dotacji celowej;
4) wykorzystaną kwotę dotacji celowej;
5) kwotę dotacji celowej podlegającej zwrotowi odpowiednio do budżetu jednostki samorządu terytorialnego albo ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
6) listę nauczycieli, którym wypłacono nagrodę, zawierającą nazwiska, imiona i numery PESEL tych nauczycieli, a w przypadku braku numeru PESEL – serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, oraz ich własnoręczne podpisy stanowiące potwierdzenie otrzymania tej nagrody;
7) miejscowość i datę sporządzenia rozliczenia;
8) podpis dyrektora odpowiednio przedszkola, szkoły lub placówki, osoby kierującej daną inną formą wychowania przedszkolnego.
Co ważne, rozliczenia tej dotacji celowej oraz zwrotu niewykorzystanej kwoty dotacji należy dokonać do dnia 30 listopada 2023 r.
Dla niepublicznych przedszkoli jest także ważny zapis i informacja, że wydatków bieżących wynikających z wypłaty tej nagrody nie wlicza się do zaplanowanych na rok 2023 wydatków bieżących jednostki samorządu terytorialnego uwzględnianych przy ustalaniu podstawowej kwoty dotacji, o której mowa w art. 12 i art. 50 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. To oznacza, że wypłata tych nagród nie podwyższy kwoty dotacji na publicznych i niepublicznych przedszkoli po październikowej aktualizacji.
Robert Kamionowski